Austriacki malarz i grafik Friedrich Gauermann uważany jest za ważnego malarza okresu biedermeieru. W ciągu swojego życia artystycznego stworzył wiele obrazów pejzażowych, których motywy zgłębiał w plenerze. W swojej pracy "Seeauer Alpenhütte im Regen" (Seeau Alpine Hut in the Rain), pokazanej tutaj, zainspirował się jedną ze swoich ulubionych wędrówek przez Berchtesgadener Land. Obraz ten można przypisać do późnej twórczości malarza i jest jednym z jego najbardziej znanych dzieł. Na podstawie skrupulatnie prowadzonej przez artystę "księgi przychodów", obraz można datować na rok 1850. Z dużą ilością szczegółów i mocną kolorystyką, widz ma do czynienia z dramatyczną, naturalną sceną. Ludzie z alpejskich pastwisk, krowy i kozy walczą z szalejącą w górach burzą. Mimo tego dość poważnego tematu, obraz nie sprawia wrażenia opresyjnego i urzeka widza. Mocna kolorystyka całości kompozycji, jasne barwy krajobrazu i postaci w dominujących odcieniach ochry oddają urokliwy nastrój.

Poprzez kompozycję obrazową artysta celowo kieruje wzrok widza od jednego elementu obrazowego do następnego. Centralnie położona i dominująca wielkością jest chata z szeroko otwartymi drzwiami, z których bije ciepłe światło o pomarańczowej barwie. Po lewej stronie od wejścia grupa krów zgromadziła się pod dachem, szukając schronienia; jedno z młodych zwierząt leży wyczerpane na ziemi, pilnowane przez inne krowy. Woda spływająca z rynny dachowej nie spływa na ziemię prostym strumieniem, lecz jest zakrzywiana w półkole przez siłę wiatru. Tak szczegółowe i realistyczne elementy sprawiają, że prace Gauermanna są żywe i ekscytujące. Przy bliższym przyjrzeniu się, widz może odkryć liczne szczegóły, które sprawiają, że obraz wydaje się tak realistyczny i rzeczywisty, jakby sam znajdował się pośród odtworzonej natury.
. Odwrócone od widza, na pierwszym planie obrazu czekają jeszcze dwie krowy. Zapewne chcieliby też korzystać z ochrony schroniska. Ich przednie kopyta, jednak, są zmywane wokół przez początkowe zalewanie ścieżki i pozwala zwierzętom osłabnąć. Droga do ich kongenerów pozostaje zablokowana. Na lewej krawędzi obrazu chłopska para walczy z wiatrem i deszczem, dążąc do schronienia w bezpiecznej chacie. Kapelusz kobiety grozi zerwaniem z głowy, dłoń chwyta za rondo, górna część ciała wygina się do przodu, naprężona pod naporem wiatru. Scena jest obramowana porośniętymi burzą jodłami i pasmem górskim po lewej stronie.

Nad tym wszystkim góruje jednak imponujące burzowe niebo, usiane smugami deszczu i jasnymi, poruszanymi wiatrem formacjami chmur. Jasne światło słoneczne za pokrywą chmur być może zwiastuje zmianę pogody długo oczekiwaną przez ludzi i zwierzęta. Artysta pozostawia dużo przestrzeni obrazowej dla sprawcy burzy. W ramach ogólnej kompozycji, projekt nieba zajmuje prawie połowę obszaru obrazu i dominuje nad dramatyczną scenerią alpejską.

Gauermann wzorował się na dziełach dawnych Holendrów. Przede wszystkim jego mistrzostwo w intensywnej kolorystyce przyniosło mu wiele zleceń od wiedeńskiej arystokracji i ugruntowało jego szczególną reputację w historii sztuki. Już w młodym wieku artysta uznawany był za twórcę nowego naturalizmu pejzażowego, którego obrazy charakteryzowały się niezwykłymi elementami światła i nastroju.

---

Chata alpejska w deszczowej pogodzie, 1850 · Friedrich Gauermann
Private Collection / Bridgeman Images